ترفندهایی برای رهایی اقتصاد از بازارهای غیررسمی ارز

همگان بازار ارز را به‌عنوان بستر معاملات ارزی و شکل‌گیری نرخ ارز در آن را حائز اهمیت می دانند، بازارری که این روزها به دو بخش بازار رسمی و بازار غیررسمی تقسیم شده است.

بازار رسمی همان بازاری است که همواره مورد تأیید بانک مرکزی قرار داشته و دارد و و سیاست‌گذار ارزی همواره سعی کرده است تا این بازار به مرکز مبادلات ارزی مجاز برای فعالان اقتصادی و نرخ شکل‌گرفته در آن به نرخ ارز مرجع در اقتصاد تبدیل شود.

اما  از سوی دیگر بازار رسمی نیز وجود دارد، بازاری که دربرگیرنده کلیه مبادلاتی است که به دلایل مختلف از جمله فرار از شفافیت، غیرمجاز بودن یا اختلال‌های موجود در بازار رسمی، امکان شکل‌گیری در بازار رسمی را ندارد.

در واقع می توان اینطور گفت که مهم‌ترین تفاوت دو بازار رسمی و غیررسمی ارز غلبه عوامل هیجانی و انتظاری در بازار غیررسمی نسبت به عوامل حقیقی نظیر معاملات تجاری است.

شرایطی که سبب بیشتر بودن ظرفیت جهش و دامنه نوسان نرخ ارز در بازار غیررسمی نسبت به بازار رسمی و بروز آسیب‌های دیگر است و از سوی دیگر در راستای ایجاد مرجعیت در بازار رسمی و نرخ آن و کاهش حجم بازار غیررسمی ارز، راهبردهای مختلفی پیشنهاد می‌شود که اگر بخواهیم به آن ها بپردازیم می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

اصلاح فرایندهای ارزی در داخل کشور

از ثبت سفارش تا تأمین ارز

کاهش فاصله تخصیص و تأمین ارز

با این اقدامات می‌توان از انتقال تقاضای ارز به بازار غیررسمی و بروز شوک از این منظر جلوگیری کرد.

در واقع از سوی دیگر با استفاده از ظرفیت قراردادهای متنوع ارزی (سواپ، فیوچر و…)، می‌توان منابع ارزی ایجاد شده در زمان‌های وفور را به متقاضیان ارز در بازه‌های زمانی کمبود ارز در طول سال منتقل کرد و از این طریق، از نوسان ارز در بازه‌های فزونی تقاضا بر عرضه جلوگیری کرد و به کمک کاهش حجم معاملات غیرحقیقی ناشی از تحریک انتظارات تورمی در بازار غیررسمی، لازم است از طریق ابزارهای مختلف از جمله حکمرانی ریال، سودآوری و سیالیت بازار غیررسمی کاهش یابد و ریسک معاملات غیرحقیقی در این بازار افزایش یابد.