رشد ۳۸ درصدی مصرف بنزین طی ۲ سال

وزارت نفت اخیرا از افزایش مصرف روزانه بنزین از ۸۸ به ۱۲۲ میلیون لیتر طی دو سال اخیر خبر داد که رشد ۳۸ درصدی مصرف این سوخت در این مدت را نشان می‌دهد.

در فروردین‌ماه سال گذشته، جواد اوجی، وزیر نفت، درباره روند افزایشی مصرف بنزین در کشور هشدار داد و تأکید کرد: ظرفیت پالایشی کشور در زمینه تولید بنزین و نفت‌گاز در حال نزدیک شدن به مقدار مصرف در کشور است و سالانه ۸۰ میلیارد دلار یارانه سوخت در کشور پرداخت می‌شود.

وی همچنین از افزایش سالانه ۱۰ تا ۱۲ درصدی مصرف سوخت مایع کشور خبر داده و گفته بود: هم‌زمان که باید به فکر افزایش ظرفیت پالایشی کشور باشیم، ضروری است از اجرای طرح‌های بهینه‌سازی مصرف در کشور به‌ویژه در بخش‌های خانگی و صنعتی غافل نباشیم.

در فروردین امسال هم علی‌اکبر نژادعلی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران نیز اظهار کرد: از ابتدای فروردین‌ماه تا ۱۹ فروردین‌ماه، به‌طور میانگین ۱۱۱ میلیون و ۳۰۰ هزار لیتر بنزین در سراسر کشور مصرف شده است که این عدد در مقایسه با مدت مشابه پارسال (یکم تا نوزدهم فروردین‌ماه ۱۴۰۱) با ثبت میانگین مصرف روزانه ۱۰۲ میلیون لیتر بنزین، ۹ درصد افزایش مصرف را نشان می‌دهد.

نژادعلی در اردیبهشت ۱۴۰۲ از رشد ۱۰ درصدی مصرف بنزین در مقایسه با مدت مشابه سال قبل خبر داد و گفت: با توجه به هم‌ترازی بین تولید و مصرف، تاکنون واردات بنزین نداشتیم، اما سیر رشد مصرف بنزین در کشور عدد غیرمنتظره‌ای است به طوری که در سال ۱۴۰۱ در مقایسه با سال ۱۴۰۰ حدود ۲۰ درصد رشد مصرف داشتیم.

در خرداد ۱۴۰۲، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی اعلام کرد: روزانه ۲۵۰ میلیون لیتر فرآورده نفتی در ایران مصرف می‌شود که با هر تراز جهانی و با هر کشوری مقایسه شود، بسیار بالا و ۵ تا ۶ برابر استاندارد دنیاست.

این موضوع در کشور سه برابر میانگین جهانی است که در سوخت‌های فسیلی از جمله گاز و فرآورده‌های نفتی این شدت بالاتر است و سالانه ۸۰ میلیارد دلار یارانه سوخت در کشور پرداخت می‌شود.

در تیرماه ۱۴۰۲، وزارت نفت اعلام کرد: سالانه ۸۰ میلیارد دلار یارانه سوخت در کشور پرداخت می‌شود و این در شرایطی است که سال ۱۴۰۱ مجموع درآمدهای نفتی کشور ۴۳ میلیارد دلار بود، یعنی ایران حدود ۲ برابر درآمدهای نفتی خود را صرف پرداخت یارانه انرژی می‌کند.

البته این وضع تنها مختص فصل گرما نیست و در طول سال، به‌دلیل مساعد نبودن شرایط واحدهای صنعتی، خانگی، حمل‌ونقل و سایر موارد، بارها و بارها مصرف سوخت به مرحله رکوردشکنی ایران در میان سایر کشورهای جهان رسیده است.

مطابق اعلام شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، روزانه ۲۵۰ میلیون لیتر فرآورده نفتی در کشور مصرف می‌شود که در مقایسه با دنیا، ۵ تا ۶ برابر بالاتر از استانداردهای تعریف‌شده جهانی است.

در ماه جاری (مرداد ۱۴۰۲)، جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران گفت: مصرف بنزین کشور در روزهای گذشته اعدادی نظیر ۱۲۷ میلیون لیتر را ثبت کرده است و با توجه به میانگین کنونی مصرف روزانه ۱۱۴ میلیون لیتر بنزین در کشور، پیش‌بینی می‌کنیم این عدد با توجه به پیش‌رو بودن سفرهای تابستانی و ایام اربعین باز هم افزایش یابد که نیازمند مدیریت مصرف از سوی مردم است.

وی پیش‌تر (در خرداد ۱۴۰۲) نیز درباره جدی شدن روند ناترازی هشدار داده و گفته بود: مصرف روزانه بنزین کشور ۱۱۰ میلیون لیتر است و مصرف و تولید سربه‌سر شده‌اند. سالانه بیش از یک میلیون خودرو عرضه می‌شود و هیچ خودرویی هم اسقاط نمی‌شود، در صورت ادامه این روند، به ناترازی بنزین خواهیم رسید و واردکننده خواهیم شد.

هوشنگ فلاحتیان، معاون برنامه‌ریزی وزارت نفت نیز به تازگی با اشاره به افزایش مصرف روزانه انواع حامل‌های انرژی در کشور گفت: دو سال قبل میانگین مصرف روزانه بنزین ۸۸ میلیون لیتر بوده، اما اکنون به ۱۲۲ میلیون لیتر در روز رسیده است.

کارشناسان معتقدند ایران از نظر شدت مصرف انرژی در جهان شرایط مناسبی ندارد. آن‌ها می‌گویند اولویت کشور در این حوزه باید بهینه‌سازی مصرف انرژی باشد که یک کار بین بخشی است؛ یعنی باید مردم و دستگاه‌های دولتی و کارخانجات صنعتی در این زمینه نقش‌آفرینی کنند.

با وجود آنکه همه بخش‌های کشور بر لزوم کاهش مصرف انرژی تأکید دارند، اما به دلیل پرداخت یارانه بالا از سوی دولت برای حامل‌های انرژی و پرداخت نشدن قیمت واقعی این حامل‌ها از سوی مصرف‌کنندگان، هیچ کدام از بخش‌ها به دنبال بهینه‌سازی نیستند: نه نیروگاه‌ها به دنبال افزایش بازده خود می‌روند و نه بخش صنعت، فناوری روز را به خدمت می‌گیرد تا هزینه انرژی خود را کاهش دهد.