کوچک شدن سفره خانوار ایرانی طی یک دهه اخیر
طبق جدیدترین آمارهای بانک مرکزی، سفره خانوار در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۹۳، کوچکتر و ناسالم‌تر شده است.
بانک مرکزی در گزارشی مصرف سالانه خانوار از اقلام خوراکی را اعلام کرده است.
براین اساس وضعیت سفره خانوار طی ۱۰ سال گذشته شاهد تغییرات چشمگیری بوده است و می توان گفت کاهش سطح رفاه خانوارها سبب شده تا مردم از مصرف گوشت قرمز و گوشت ماهی صرف نظر کرده و به جای آن از گوشت پرندگان استفاده کنند.
براین اساس طی این مدت تخم مرغ و پنیر به دلیل قیمت پایین‌تر تقاضای بالاتری در اقتصاد پیدا کرده است و از سوی دیگر مصرف سایر لبنیات در این سال‌ها شاهد روند کاهشی بوده است.
سبک زندگی مردم نیز طی این سال‌ها نامناسب‌تر شده به طوریکه مصرف سیگار خانوارها افزایش پیدا کرده است.
براساس این گزارش می توان گفت به طور کلی شاهد تغییرات الگوی مصرف اقلام خوراکی، آشامیدنی و دخانیاتی خانوارها، وضعیت رفاهی آن‌ها هستیم و این تغییر الگوها می‌تواند به معنای تغییر سبک زندگی به دلایل اقتصادی، سیاسی و یا اجتماعی باشد.
آمارهای بانک مرکزی از مصرف اقلام خوراکی طی یک دهه حاکی از آن است که طی سال ۱۳۹۳ مصرف خانوارهای شهری از برنج، نان، گوشت دام، ماهی، شیر، ماست، روغن‌های نباتی، قند، شکر و انواع چای بیشتر از سال ۱۴۰۲ بوده است.
بعنوان مثال خانوارها در سال ۹۳ ، حدود ۱۲۰ کیلوگرم برنج مصرف می‌کردند که این رقم به ۱۰۰ کیلوگرم در سال ۱۴۰۲ رسیده است. همچنین خانوارها در این سال ۴۱ کیلوگرم گوشت دام مصرف می‌کردند که به ۳۲ کیلوگرم کاهش یافته است.
در واقع با کاهش مصرف این اقلام، مصرف ۴ قلم از کالاهای خوراکی بیشتر شده است که این ۴ گروه عبارتند از: گوشت پرندگان، فرآورده‌های گوشتی، پنیر و تخم مرغ.
به این معنا که خانوارها الگوی مصرف خوراکی خود را تغییر داده و به سمت اقلام خوراکی ارزانتر حرکت کرده‌اند و مصرف گوشت دام و گوشت ماهی توسط خانوارها به ترتیب کاهش ۲۲ درصدی و ۳۳ درصدی داشته است و در مقابل مصرف گوشت پرندگان (بیشتر مرغ) و فرآورده‌های گوشتی به ترتیب ۲۰ درصد و ۳۳ درصد افزایش پیدا کرده است.
خانوارها همچنین به سمت مصرف بیشتر تخم مرغ حرکت کرده و مصرف این کالا ۳۶ درصد رشد داشته است.
استفاده از ماست و شیر نیز در خانوار کاهش پیدا کرده است و خانوارها به سمت مصرف بیشتر پنیر حرکت کرده‌اند.
در واقع مصرف پنیر در سال ۱۴۰۲ ، حدود ۳۱ کیلوگرم بوده که نسبت به سال ۹۳ رشد ۳۴.۸ درصدی داشته است.
براساس این آمار در سال ۱۳۹۳، هر خانوار شهری ۹۱۹ نخ سیگار مصرف می‌کرده که ۳۶۴ نخ آن سیگار ایرانی و ۵۵۵ نخ سیگار خارجی بوده است و این ارقام در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته و تعداد کل مصرف سیگار به ۱۰۴۵ نخ رسیده است. از این میزان، ۳۶۸ نخ ایرانی و ۶۷۷ نخ خارجی بوده است.
می توان نتیجه گرفت که طی ۱۰ سال گذشته استعمال سیگار ایرانی ۱.۱ درصد و استعمال سیگار خارجی ۲۲ درصد افزایش یافته است.