تبدیل مناطق آزاد ایران به هاب نوآوری، فناوری‌های نوین
تحلیلگر مناطق آزاد ایران گفت: با وجود پتانسیل‌های بالای اقتصادی و ژئوپلیتیکی، این مناطق هنوز به‌طور کامل برای توسعه کشور بهره‌برداری نشده‌اند.
کمال ابراهیمی کاوری، تحلیلگر مناطق آزاد ایران در گفت‌وگویی اظهار داشت: در چشم‌انداز 20 ساله توسعه کشور، مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی جایگاهی کلیدی و چندوجهی یافته‌اند؛ نقشی که فراتر از کارکردهای سنتی این مناطق در قالب واردات، معافیت‌های گمرکی یا جذب مقطعی سرمایه تعریف شده است.
ابراهمی افزود: با توجه به ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی ایران، به‌ویژه هم‌مرزی با 15 کشور، دسترسی به آبهای آزاد، موقعیت ترانزیتی و قرارگیری در مسیر کریدورهای بین‌المللی، مناطق آزاد می‌توانند نقشی راهبردی در تقویت دیپلماسی اقتصادی، افزایش صادرات غیرنفتی و تنوع‌بخشی به درآمدهای ارزی ایفا کنند.
وی ادامه داد: اما برای تحقق این نقش در افق 20 ساله، تغییر در نگاه راهبردی به سیاست‌گذاری، تحول در شیوه‌های مدیریتی، سرمایه‌گذاری زیرساختی و تعاملات منطقه‌ای امری ضروری است.
تحلیلگر مناطق آزاد تصریح کرد: مناطق آزاد باید به هاب نوآوری، فناوری‌های نوین، شرکت‌های دانش‌بنیان و خدمات پیشرفته تبدیل شوند؛ یعنی از فضای سنتی تجاری فاصله گرفته و در مسیر رقابت‌پذیری بین‌المللی حرکت کنند. این هدف مستلزم توسعه زیرساخت‌های هوشمند، جذب سرمایه‌های فناورانه، حمایت از استارتاپ‌ها و تربیت نیروی انسانی تخصص‌محور است. همچنین پیوند مؤثر این مناطق با اقتصاد ملی باید تقویت شود تا نقش آن‌ها در زنجیره تأمین کشور و توزیع متوازن ثروت منطقه‌ای پررنگ‌تر گردد.
ابراهیمی بیان کرد: چشم‌انداز 20 ساله، حکایت از آینده‌ای دارد که در آن مناطق آزاد نه حاشیه‌های منفعل، بلکه مراکز فعال و تعیین‌کننده در جغرافیای اقتصادی کشور هستند؛ مناطقی که با نگاه فرامرزی، عملکرد صادراتی و تعامل مؤثر با اقتصاد جهانی، به موتور محرک توسعه ملی تبدیل می‌شوند. در این مسیر، بازتعریف قوانین، تحول در شیوه‌های مدیریتی، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و توسعه همکاری‌های منطقه‌ای، می‌تواند به مناطق آزاد ایران جایگاهی تازه در نظام اقتصادی جهانی ببخشد.
وی تاکید کرد: تحقق این آینده، نیازمند اراده‌ای ملی، برنامه‌ریزی بلندمدت، بهره‌گیری از ظرفیت‌های بومی و در عین حال استفاده هوشمندانه از تجربیات بین‌المللی است؛ چشم‌اندازی که با حرکت مستمر، هدفمند و آینده‌نگر، می‌تواند مناطق آزاد را به محور توسعه پایدار، اشتغال‌زا و رقابت‌پذیر کشور بدل سازد.