اقتصاد جهان در سال عدم تعادل
ربکا گِلدارد - تقریبا در اواخر هر سال، بسیاری از اندیشکدهها، مراکز علمی و تحقیقی و مجلات/روزنامهها، پیشبینیهایی از تحولات سال بعد ارائه میدهند و در این پیشبینیها، تحلیلها و برداشتهای خود را هم منتشر میکنند. در این میان «د» (مجمع جهانی اقتصاد) هم ارزیابی خود را از تحولات سال ۲۰۲۴ ارائه میدهد. اما آنچه در پیشبینی بسیاری از سازمانها و نهادها مشترک است، جنگ اسرائیل و حماس (در خاورمیانه)، جنگ روسیه و اوکراین (در اروپا) و حمله احتمالی چین به تایوان (در آسیا) است.
۱. بانکها میگویند رشد اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۴ کند خواهد شد
یکسری از بانکهای پیشرو میگویند که رشد اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۴ به دلیل نرخهای بهره بالا، افزایش قیمت انرژی و کندی رشد دو اقتصاد برتر جهان، کاهش بیشتری خواهد یافت. آنها هشدار میدهند که خطر ژئوپلیتیک و جنگ در اوکراین و خاورمیانه نیز میتواند به بدتر شدن چشمانداز مالی جهانی کمک کند. براساس پیشبینی نظرسنجی رویترز، رشد جهانی میتواند در سال آینده از ۲٫۹درصد به ۲٫۶درصد کاهش یابد. در حالی که اقتصاددانان به طور کلی معتقدند جهان از سقوط به رکود اجتناب میکند، احتمال «رکودهای خفیف» در اروپا و بریتانیا را برجسته میکنند. از هر ۱۰پاسخدهندهای که در آخرین نظرسنجی «مجمع جهانی اقتصاد» مورد بررسی قرار گرفتند، چشمانداز اقتصاد جهانی را «از رمقافتاده» میدانند و انتظار دارند «شرایط کلی در سال آینده ضعیف شود».
رویترز میگوید بهرغم احتمال یک «فرود نرم» [منظور کاهش نرم رشد اقتصادی است] برای ایالاتمتحده، عدماطمینان در مورد اقدامات فدرالرزرو در زمینه نرخ بهره، پیشبینی آینده را سخت میکند. علاوه بر این، انتظار میرود که رشد چین تضعیف شود، زیرا شرکتها به دنبال مکانهای مقرونبهصرفهتر برای تولید هستند. «جیمز لرد»، تحلیلگر مورگان استنلی، در نسخه اخیر پادکست خود با عنوان Thoughts on the Market گفت که رشد ایالاتمتحده در حال کند شدن است، اما میتواند از انتظارات در نیمه اول سال ۲۰۲۴ بهتر عمل کند. او میافزاید: «این بهشدت با شرایط رکودی یا نزدیک به رکود در اروپا و نرخ رشد غیرقابل انکار در چین تضاد خواهد داشت.» با این حال، تحقیقات گلدمنساکس تصویر خوشبینانهتری ارائه میدهد و به عملکرد بهتر از حد انتظار اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۳ اشاره میکند و این واقعیت که رشد تولید ناخالص داخلی و اشتغال در اقتصادهای بزرگی که با فشارهای تورمی شدید مواجه هستند نسبتا ثابت مانده است.
۲. اقتصاد ژاپن منقبض میشود، خطر رکود بیشتر خواهد شد
اقتصاد ژاپن در ژوئیه-سپتامبر منقبض شد و به دو فصل متوالی رشد پایان داد. رویترز توضیح میدهد که این امر برنامههای بانکمرکزی ژاپن (BoJ) را برای کاهش بسته حمایت مالی قابلتوجهی که برای کمک به مقابله با تاثیر افزایش قیمتها ارائه کرده است، پیچیده میکند. تولید ناخالص داخلی در سهماهه سوم ۲٫۱درصد کاهش یافت که بیشتر از کاهش ۰٫۶درصدی پیشبینیشده بود و پس از رشد ۴٫۵درصدی در سهماهه قبل رخ داد. این دادهها بر تاثیر افزایش قیمتها بر هزینههای مصرفکننده و چالشهایی که کسبوکارها با آنها روبهرو هستند، بهویژه در بحبوحه کاهش تقاضای چین، تاکید میکند. رشد صادرات ژاپن در ماه اکتبر در بحبوحه کاهش صادرات نیمههادی و فولاد به چین کاهش زیادی داشت. «تاکشی مینامی»، اقتصاددان پیشنهاد میکند که رشد اقتصادی کند و نگرانیها در مورد قیمتها ممکن است باعث شود BoJ برنامههای تعدیل نرخ بهره را به تعویق بیندازد: «با توجه به نبود موتور رشد، اگر اقتصاد ژاپن دوباره در سهماهه جاری منقبض شود، مرا شگفتزده نمیکند. خطر سقوط ژاپن به رکود را نمیتوان رد کرد.»
۳. خلاصه اخبار: داستانهای اقتصادی از سراسر جهان
ادعاهای جدید بیکاری در ایالاتمتحده به بالاترین سطح خود در سهماه گذشته رسید و در هفته منتهی به ۱۱نوامبر با ۱۳هزار واحد افزایش به ۲۳۱هزار واحد رسید. رویترز میگوید نشانههای کندی بازار کار احتمالا فدرالرزرو را در نبرد مداوم خود برای مهار تورم تقویت میکند. آفریقای جنوبی، اولین کشور آفریقایی خواهد بود که مرخصی زایمان مشترک والدین را اجرا میکند. به گزارش گاردین، طبق یک حکم جدید دادگاه عالی، هر دو والد میتوانند تصمیم بگیرند که چگونه پس از تولد نوزاد یا انتخاب فرزندخواندگی از آن چهارماه استفاده کنند. پیش از این، تنها مادران مجاز به گذراندن دوره کامل بودند و به پدران هم فقط ۱۰روز مرخصی داده میشد.
براساس نتایج یک نظرسنجی اقتصادی، نرخ تورم سالانه آرژانتین بالاتر از حد انتظار خواهد بود. تحلیلگرانی که در نظرسنجی بانک مرکزی این کشور شرکت کردند، برآورد خود را در ماه اکتبر از ۱۸۰٫۷درصد به ۱۸۵٫۰درصد افزایش دادند. تورم ماهانه سالانه به ۱۴۲٫۷درصد رسید. با کاهش هزینههای انرژی خانوارها، تورم بریتانیا در ماه اکتبر بیش از حد انتظار کاهش یافت. تورم سالانه قیمت مصرفکننده از ۶٫۷درصد در سپتامبر به ۴٫۶درصد کاهش یافت که کمترین افزایش در دو سال اخیر است. اما بریتانیا همچنان بالاترین نرخ رشد قیمت مصرفکننده را در گروه ۷ دارد.
خانوادههای روسی مجبورند هزینههای خود را کاهش دهند، زیرا جنگ در اوکراین و تحریمهای غرب اقتصاد این کشور را تغییر داده است. در حالی که صندوق بینالمللی پول رشد ۲٫۲درصدی را برای روسیه در سالجاری پیشبینی کرده است، اما تورم در حال افزایش است و آمارهای رسمی نشان میدهد بیش از ۱۵٫۷میلیون نفر زیر خط فقر زندگی میکنند. تورم بالا و رشد کند در اروپا و ایالاتمتحده ممکن است باعث شود مصرفکنندگان در این فصل تعطیلات، اقلام ضروری را به هدایا ترجیح دهند، به طوری که برخی از مدیران شرکتهای اسباببازی کاهش ۱۰ تا ۱۲درصدی فروش را در مقایسه با سال ۲۰۲۲ پیشبینی میکنند. اما خردهفروشان به جمعهسیاه به عنوان نشانهای از اینکه فصل چگونه ممکن است به پایان برسد نگاه خواهند کرد.