ترامپ؛ دغدغه خودکامگان ۲۰۲۴
جوزف وبستر - در سال ۲۰۲۴، دولتهای چین و روسیه تلاش خواهند کرد از نفوذ سیاسی و اقتصادی خود برای تاثیرگذاری بر انتخابات حساس استفاده کنند. پکن به دنبال این است که مانع «حزب دموکراتیک پیشرو» (DPP) در انتخابات ریاستجمهوری و قانونگذاری تایوان در ۱۳ژانویه شود. در عین حال، مسکو قصد دارد از دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری ایالاتمتحده در ۵نوامبر حمایت کند. واکنش به کمپینهای مداخلهای خودکامگان در انتخابات آمریکا، معضلاتی را برای دموکراسیهای مبتنی بر قانون اساسی ایجاد میکند.
موضوع تایوان در صحبتهای مقامات چینی به عنوان «هسته اصلی منافع چین» توصیف میشود. یکی از مهمترین اهداف سیاسی پکن در سال ۲۰۲۴ تضمین شکست «ویلیام لای» نامزد ریاستجمهوری حزب DPP در انتخابات ژانویه تایوان است. حزب کمونیست چین (CCP) نسبت به ریشههای ضداستبدادی DPP بهشدت مشکوک است، از ترویج زبان و هویت تایوانیاش ابراز نارضایتی میکند و معتقد است که پیروزی دیگر برای حزب مذکور احتمال اتحاد براساس شرایط پکن را کاهش میدهد. ضدیت حزب کمونیست چین با DPPدیرینه است. پیش از انتخابات سال ۲۰۰۴ تایوان، «چن شویبیان» از حزب DPP (که در آن زمان رئیسجمهور تایوان بود) همهپرسی استقلال را اعلام کرد که به خشم پکن منجر شد، همچنین هشدارهایی از سوی ایالاتمتحده دریافت کرد مبنی بر اینکه آمریکا نیز از گسست در «وضعیت موجود» در تنگه حمایت نمیکند.
در مواجهه با مخالفت واشنگتن، «چن» سوالات همهپرسی را کم کرد که پس از تحریم آن از سوی اپوزیسیون، حد نصاب را به دست نیاورد. رهبران DPP رویکردهای خود را تعدیل کرده و دیگر خواستار استقلال عملی نیستند؛ اگرچه آنها عمیقا نسبت به پکن محتاط هستند و از وضعیت موجود استقلال عملی حمایت میکنند. رئیسجمهور «تسای اینگ ون» در سخنرانی افتتاحیه خود در سال ۲۰۱۶ گفت که «نگهبان سرسخت صلح» خواهد بود و گفتوگوهای بین تنگهای را حفظ خواهد کرد (به هر حال پکن به طور پیشگیرانه چنین تماسهایی را قطع کرد). در سخنرانی بعدی در روز ملی جمهوری چین، «تسای» فراتر رفت و گفت که «هم دموکراسی تایوان و هم وضعیت موجود صلح در سراسر تنگه تایوان را حفظ خواهد کرد.» جانشین احتمالی «تسای»، معاون رئیسجمهور فعلی «ویلیام لای»، به طور مشابه متعهد به حفظ وضعیت موجود بین تنگهای است.
بهرغم اظهارات تاسفبار «لای» در سال ۲۰۱۷، جایی که خود را «کارگر سیاسی مدافع استقلال تایوان» نامید، این کاندیدای ریاستجمهوری DPP موضع خود را درباره این موضوع تعدیل کرده است. «لای» در مقالهای برای والاستریت ژورنال در ۴ژوئیه بهصراحت گفت: «از وضعیت موجود بین تنگهای که به نفع جمهوری چین (که تایوان به طور رسمی به همین نام شناخته میشود) و جامعه بینالمللی است حمایت میکنم.» با این حال، موضع سنجیده DPP در مورد روابط بینتنگهای، حزب کمونیست چین را راضی نکرده است، زیرا مخالفت پکن عمدتا ناشی از تفاوتهای اساسی بر سر ایدئولوژی و هویت است، نه سیاست. پکن گفتوگوهای بیناتنگهای را در روز تحلیف «تسای» به حالت تعلیق درآورد و بهرغم حمایت «تسای» از وضعیت موجود و درخواست برای گفتوگو، مذاکرات را از سر نگرفت. خصومت پکن با DPP اکنون از طریق مداخله در انتخابات آتی تایوان آشکار میشود، زیرا پکن به دنبال بالا بردن جایگاه احزاب و نامزدهای جایگزین و دوست خود است. مداخله انتخاباتی پکن از وضعیت مداخله «نیمهآشکار» تا «گستاخانه» متغیر بوده است.
پکن در حال تشدید کمپینهای اطلاعات نادرست علیه DPP از طریق رسانههای اجتماعی است. بهطور آشکارتر، پکن در حال «بررسی» موانع تجاری تایوان، محدود کردن تجارت با این جزیره، آسیبرساندن به استانداردهای زندگی در تایوان و تضعیف مشروعیت عملکرد DPP برای رایدهندگان است. پیامدهای اقتصادی این بررسی قابلتوجه است. چین و هنگکنگ ۴۲درصد از صادرات تایوان در سال ۲۰۲۱ و ۳۹درصد از صادرات این کشور در سال ۲۰۲۲ را به خود اختصاص دادهاند. با این حال، امسال این سهم به ۳۵درصد کاهش یافته است، زیرا صادرات سالانه تایوان به سرزمین اصلی چین و هنگکنگ تا ماه نوامبر ۱۳۹میلیارد دلار بود که از سطح مشابه سال قبل ۱۹درصد کمتر بود. بخشی از این کاهش به دلیل ضعف در صنعت تراشه تایوان است که تحتتاثیر چین و ایالاتمتحده قرار گرفته است. پکن همچنین کوشیده است از اهرم اقتصادی خود برای شکلدادن به میدان رقابتهای ریاستجمهوری در تایوان علیه DPP استفاده کند.
در حالی که چالشهای مداخله در انتخابات تایوان جدی اما قابل مدیریت است، دموکراسی آمریکا در خطر جدی قرار دارد. ایالاتمتحده در آستانه بحرانهای متعدد قانون اساسی قرار دارد که توسط کمپینهای مداخله اقتصادی و سیاسی پیچیده مسکو تشدید شده است. دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا در حال حاضر میکوشد خود را بهعنوان نامزد مطلوب ریاستجمهوری در سال آینده مطرح کند. او همچنین با ۹۱اتهام کیفری روبهروست و دلیل آن تحریک به شورش است. او میگوید که «دیکتاتور روز اول» خواهد بود و خواستار خاتمه بخشی از قانون اساسی ایالاتمتحده شده است. علاوه بر این، ترامپ با خروج از ناتو مغازله میکند. او همچنین گفته که در ۲۴ساعت به درگیری روسیه و اوکراین پایان خواهد داد. در نتیجه، کرملین تقریبا بهطور قطع برای سومین بار از نامزدی ترامپ حمایت خواهد کرد و دلیل آن نیز هرج و مرجی است که یک دوره ریاستجمهوری ترامپ میتواند در میدان سیاست دشمن اصلی کرملین ایجاد کند. همچنین این رویکرد مسکو میتواند آسیبی به ناتو و سیستم ائتلافهای ایالاتمتحده وارد کند.
سابقه ولادیمیر پوتین از کمپینهای مداخله در انتخابات نشاندهنده درک دقیق او از پویایی انتخابات در دموکراسیهای غربی و آگاهی از چگونگی استفاده از ظرفیت محدود اقتصادی روسیه برای تقویت نامزدهای مورد نظر مسکو است. اولین استفاده پوتین از ابزار انرژی برای تاثیرگذاری بر انتخابات خارجی تقریبا نزدیک به دو دهه پیش رخ داد؛ در سپتامبر ۲۰۰۵، زمانی که او یک خط لوله گاز را درست ۱۰روز قبل از انتخابات آلمان افتتاح کرد تا نامزدی صدراعظم گرهارد شرودر در آلمان را تقویت کند. پوتین به استفاده از اهرم نفت روسیه برای تاثیرگذاری بر نتایج سیاسی غرب، بهویژه در ایالاتمتحده، ادامه داده است. روسیه تولید نفت خام را پیش از انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۱۶ آمریکا کاهش و قیمت مصرفکننده را افزایش داد. در سپتامبر ۲۰۱۸ قبل از انتخابات میاندورهای ایالاتمتحده افزایش تولید داشت و همراه با اوپکپلاس، تولید را در اکتبر ۲۰۲۲ بهشدت کاهش داد. در هر مورد، انتخابهای پوتین برای تولید نفت با منافع سیاسی ترامپ همسو بود. به نظر میرسد که روسیه و سایر کشورهای خودکامه نفتی، تولید خود را پیش از انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ آمریکا کاهش دهند تا نامزدی ترامپ را تقویت کنند.
با این حال، مشخص نیست که پکن چقدر آشفتگی در بازارهای نفت را تحمل خواهد کرد یا میتواند تحمل کند. چین بزرگترین واردکننده نفت خام در جهان است و اگر پوتین در آستانه انتخابات ریاستجمهوری آمریکا فشار بیشتری به اقتصاد جهانی وارد کند، حداقل بهطور موقت چینیها متضرر خواهند شد. علاوه بر این، بازگشت ترامپ به کاخ سفید میتواند به اعمال مجدد تحریمهای «فشار حداکثری» علیه ایران و احتمالا ونزوئلا در میانمدت منجر شود، قیمتهای جهانی را بالاتر ببرد و هزینه واردات نفت پکن را در زمانی که این کشور با فشار اقتصادی مواجه است افزایش دهد. در بدترین سناریو برای پکن، اعمال تحریمهای جدید تهاجمی ترامپ علیه ایران و روابط تجاری نزدیک با عربستانسعودی میتواند هر یک از این کشورها را به سمت سلاح هستهای سوق دهد و بیثباتی بزرگی را در منطقهای که نیمی از واردات نفت چین را تشکیل میدهد، ایجاد کند.
در حالی که پکن با میانجیگری برای برقراری مجدد روابط دیپلماتیک بین ریاض و تهران، نقش دیپلماتیک قاطعتری در منطقه ایفا کرده است، توانایی این کشور برای مدیریت «مثلث بحران» بین ترامپ، عربستان و ایران که بسیار قابل اشتعال است بهشدت تضعیف خواهد شد. بر این اساس، در حالی که پکن و مسکو منافع مشترکی در تجزیه ائتلاف غرب دارند، تمایل چین برای حفظ ثبات در بازارهای نفت ممکن است با علائق روسیه برای تقویت نامزدی ترامپ در تضاد باشد. پکن و مسکو هر دو به ابزارهای اطلاعاتی و شاید مهمتر از آن به ابزارهای اقتصادی برای تضعیف چشمانداز انتخاباتی مخالفان خود و در برخی موارد تقویت نامزدهای مورد نظر خود متکی هستند. این کمپینهای نفوذ اقتدارگرایانه معضلاتی را برای لیبرال دموکراسیها ایجاد میکنند.