بهترین استراتژی توسعه شهری افقی است یا عمودی؟

سیدطه‌حسین مدنی، رئیس اندیشکده حکمرانی در گفتگویی با اشاره به موضوع الحاق اراضی جدید به مناطق شهری برای ساخت مسکن اظهار کرد: دو دیدگاه در این زمینه در کشور وجود دارد؛ یک نگاه اعتقادی به الحاق مناطق جدید برای ساخت واحدهای به اصطلاح ویلایی و بزرگ ندارد و معتقد است می‌توان با ساخت واحدهای کوچک و توسعه عمودی از الحاق اراضی جدید بی‌نیاز شد.

وی تصریح کرد: نگاه دیگر معتقد است تا حد امکان برای ساخت مسکن باید اراضی جدید به شهرها و بافت مسکونی الحاق کرد و شهرها را به صورت افقی توسعه داد.

رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند با اشاره به این دو نوع نگاه اظهار کرد: در برخی مناطق نگاه اول درست و در برخی مناطق نگاه دوم کارآمدتر است.

مدنی افزود: بعنوان مثال ما در مناطقی مانند شهرهای شمالی یا تهران به دلیل مسائل مربوط به چالش‌های محیط زیستی و به خطر افتادن امنیت غذایی یا توزیع رانت در تخصیص، با محدودیت در الحاق مناطق جدید مواجه هستیم؛ بنابراین در این مناطق می‌توان از الگوی بلندمرتبه‌سازی و توسعه عمودی شهر استفاده کرد.

وی اظهار کرد: نگاه دوم هم در مناطقی مانند یزد که با محدودیت زمین مواجه نیستند قابل اجراست و می‌توان در این مناطق الگوی توسعه افقی را پیش برد. البته این موضوع می‌تواند در یک شهر به صورت موازی هم اجرا شود.

رئیس اندیشکده حکمرانی همچنین افزود: بعنوان مثال در برخی شهرها این امکان وجود دارد که از یک سو (معمولاً بافت سنتی آن شهر) توسعه عمودی و در مناطقی دیگر از همان شهر که به زمین‌های زراعی یا کوهستان محصور نشده‌اند، توسعه افقی را در پیش‌گرفت.

وی افزود: با توجه به این امر نسخه‌پیچی در موضوع مسکن باید متناسب با نوع هر اقلیم یا منطقه باشد و نمی‌توان در همه مناطق صرفاً با یک الگو ثابت توسعه افقی یا عمودی را اجرا کرد.

مدنی ادامه داد: علی رغم این مهم، دولت‌ها میل بیشتری به توسعه عمودی دارند چون هم درآمد تراکم فروشی عاید شهرداری‌ها می‌شود و هم هزینه کمتری برای ایجاد زیرساخت‌ها می‌پردازد.

وی همچنین گفت: این تمایل شاید در کوتاه مدت برای دولت‌ها مناسب باشد اما در بلندمدت توسعه افقی یا عمودی متناسب با هر منطقه بیشتر به نفع کشور و دولت خواهد بود.