صعود ۲۴ پله‌ای وضعیت ذخایر آبزیان ایران
ایران طبق شاخص عملکرد محیط زیستی (EPI) سال ۲۰۲۴ که توسط مرکز پژوهش‌های مجلس تحت بررسی قرار گرفت، در زیرگروه شیلات رتبه را کسب کرد.
طبق بررسی گزارش منتشر شده توسط مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با عنوان ارزیابی جایگاه محیط زیستی ایران در شاخص‌های بین المللی، شاخص عملکرد محیط زیستی کشورمان در سال 1403 تا حدودی بهبود یافته و از رتبه ۱۳۳ در سال ۲۰۲۲ به رتبه ۱۱۲ در سال ۲۰۲۴ ارتقاء پیدا کرده است.
براین اساس در بخش سرزندگی بوم سازگان، کشورمان صرفاً در زیرگروه شیلات رتبه مناسبی (۶۳) کسب کرده است اما در زیرگروه کشاورزی به ویژه نماگر عملکردی نسبی محصول وضعیت مطلوبی ندارد و براین اساس در این بخش مصر و عربستان بالاتر از ایران بوده و ترکیه نیز وضعیت مطلوبی ندارد.
این گزارش با هدف سرزندگی اکوسیستم در بررسی زیرگروه شیلات نماگر وضعیت ذخایر آبزیان را دارای وزن ۰، ۳ درصد، صید آبزیان دورریخته شده را دارای وزن ۰، ۴ درصد، صید ترال در منطقه انحصاری اقتصادی را دارای وزن ۰، ۵ درصد، نماگر تروفیک دریایی منطقه ای را دارای وزن ۰، ۱ درصد و صید ترال در اقیانوس ها را دارای وزن ۰، ۷ درصد برآورد کرده است.
براین اساس در حوزه جایگاه ایران در شاخص عملکرد محیط زیستی این گزارش با اشاره به سرزندگی بوم سازگان اضافه کرده است که تغییر در معیارهای نمره دهی در بخش شیلات باعث شده است تا به رقم رشد ۳۹، ۹ درصدی نمره ایران در این بخش نسبت به دوره پیشین بهبود یافته و کشورمان را در رتبه نخست بین کشورهای مصر، ترکیه و عربستان در سال ۲۰۲۴ قرار دهد.
در پی اقدامات صورت گرفته ایران در زمینه وضعیت ذخایر آبزیان با ۲۴ پله صعود به رتبه ۱۷ دنیا و رتبه نخست خاورمیانه دست یابد.
اما مقایسه و ارزیابی جایگاه ایران با برخی کشورهای منطقه در شاخص عملکرد محیط زیست حاکی از آن است که کشورمان در حوزه حفاظت از مناطق کلیدی تنوع زیستی دریایی دارای نمره ۶۶، ۴ و رتبه ۳۹ بوده که طی ۱۰ سال اخیر تغییراتی نداشته است و از سوی دیگر نیز در حوزه حفاظت از زیست گاه های دریایی به نمره ۲۲، ۲ و رتبه ۶۹ دست یافته‌ایم. شدت حفاظت دریایی نیز دارای نمره ۱۰۰ و رتبه یک بوده است.
براین اساس در مجموع حوزه شیلات به نمره ۶۳، ۳ و رتبه ۶۳ دست یافته که تغییرات ۱۰ ساله آن معادل ۲، ۱ درصد است و در بین کشورهای عربستان که دارای رتبه ۵۶ مصر دارای رتبه ۳۲، ۴ و ترکیه که دارای رتبه ۵۰ است، کشورمان بالاترین رتبه را از آن خود کرده است.
وضعیت ذخایر آبزیان در این گزارش دارای نمره ۷۶، ۵ و رتبه ۱۷، حوزه آبزیان صید شده دور ریخته شده را دارای نمره ۶۲، ۶ و رتبه ۵۳، صید ترال در منطقه انحصاری اقتصادی را دارای نمره ۵۸، ۴ و رتبه ۶۷، صید ترال در اقیانوس ها را دارای نمره ۶۷، ۸ و رتبه ۶۸، نماگر تروفیک دریایی منطقه ای را دارای نمره ۲۰، ۲ و رتبه ۱۲۷ اعلام کرده است.
گفتنی است، در شاخص ردپای بوم شناختی و ظرفیت زیستی ایران، عربستان، ترکیه و مصر مورد مقایسه قرار گرفتند که در بخش ماهیگیری کشورمان ۰، ۱۳ درصد، عربستان ۰، ۰۷، ترکیه ۰، ۰۵ و مصر ۰، ۶ درصد دارای ظرفیت زیستی بوده اند.