آیا لانینا بر آب و هوای ایران تاثیری دارد؟

احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی در گفت‌وگویی به تاثیرگذاری لانینا بر ایران اشاره و اظهار کرد: در واقع لانینا، پدیده ای اقلیمی مرتبط با تغییرات دمای سطح آب در حوضه مرکزی اقیانوس آرام است.

وی تصریح کرد: براین اساس این پدیده زمانی رخ می‌دهد که دمای سطح آب اقیانوس در این منطقه از میانگین معمول خود (حدود 26.5 درجه سانتی‌گراد) خنک‌تر شود و اگر این خنکی به اندازه نیم درجه یا بیشتر باشد، وارد دوره لانینا می‌شویم.

وظیفه با بیان اینکه‌ برعکس، اگر دمای آب به اندازه نیم درجه یا بیشتر از میانگین معمول گرم‌تر شود، این وضعیت به‌عنوان ال‌نینو شناخته می‌شود، گفت: در شرایطی که تغییرات دما کمتر از نیم درجه باشد، وضعیت خنثی در نظر گرفته می‌شود.

وی ادامه داد: لانینا و ال‌نینو به دلیل تعامل گسترده بین اقیانوس و جو، تأثیرات قابل‌توجه بر شرایط جوی و اقلیمی دارند.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی گفت: این تأثیرات به‌صورت تدریجی و با گذشت زمان مشخص می‌شوند و اثرات آنها به‌صورت فوری (یک یا دو روزه) ظاهر نمی‌شود. به همین دلیل، برای تشخیص این پدیده‌ها از میانگین دمای سه‌ماهه استفاده می‌شود.

وی با ارائه مثالی در این بار گفت: اگر میانگین دمای سه‌ماهه (مانند دسامبر، ژانویه و فوریه) نیم درجه یا بیشتر خنک‌تر از میانگین بلندمدت باشد، این وضعیت به‌عنوان لانینا شناخته می‌شود و در مقابل اگر این میانگین گرم‌تر باشد، وارد دوره ال‌نینو خواهیم شد.

وظیفه اظهار کرد: این پدیده‌ها می‌توانند با تغییر الگوهای جوی، اثرات خود را حتی در مناطق دوردست نیز نشان دهند. در ایران، بر اساس آمار، وقوع لانینا معمولاً با دوره‌های کم‌بارشی همراه است. این ارتباط نشان‌دهنده تأثیرات غیرمستقیم و پیچیده الگوهای دمایی اقیانوسی بر اقلیم کشور است.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی گفت: در دوره‌های حاکمیت ال‌نینو رخ داده است. به عبارت دیگر، زمانی که دمای سطح آب اقیانوس آرام از میانگین معمول گرم‌تر بوده، بارندگی‌های کشور افزایش یافته است.

وظیفه ادامه داد: در واقع این ارتباط صرفاً آماری است و تحلیل فیزیکی دقیقی برای توضیح این پدیده در دست نیست. به عبارت دیگر، مکانیسم فیزیکی اثرات لانینا و النینو بر اقلیم ایران همچنان ناشناخته باقی مانده است.

وی با اشاره به این‌که در سال جاری، این انتظار وجود دارد که لانینا رخ دهد، اظهار کرد: البته باید توجه داشت که لانینا می‌تواند در درجات مختلف (قوی، ضعیف و غیره) ظاهر شود.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی  ادامه داد:وضعیت کنونی دمای سطح آب اقیانوس همچنان در شرایط خنثی قرار دارد؛ یعنی دما به اندازه‌ای کاهش نیافته که بتوان آن را لانینا نامید. هرچند دمای آب اقیانوس اندکی افت کرده، این کاهش هنوز به حدی نرسیده است که به‌طور قطعی پدیده لانینا اعلام شود.

وظیفه گفت: با این وجود، پیش‌بینی‌ها و مدل‌های اقلیمی نشان می‌دهند که طی دو ماه آینده، دمای سطح آب اقیانوس ممکن است به حدود 0.7 تا 0.8 درجه کمتر از میانگین معمول برسد که به معنای وقوع یک لانینای بسیار ضعیف است. اثرات این نوع لانینا چندان قابل‌توجه و تعیین‌کننده نخواهد بود.