طرح طولانی‌ترین تونل زیردریایی جهان بین ایران و قطر
پروژه «شمال-جنوب» عمدتاً برای قطارها طراحی شده اما امکان تردد خودروها نیز در حال بررسی است.
مرحله فعلی توسعه فعال و گسترش پروژه «شمال-جنوب» می‌تواند مشارکت کنندگان بیشتری را جذب کند، به ویژه از کشورهای جنوب آسیا و خلیج فارس که فرصت‌های لجستیکی جدیدی برای آنها ایجاد شده است.
به عنوان مثال، در اوایل سال ۲۰۲۵ که اعلام شد ایران و قطر بررسی پروژه عظیم احداث تونل زیردریایی در بستر خلیج فارس بین دو کشور را آغاز کرده‌اند و براین اساس طبق برنامه‌ریزی‌ها، این تونل که طول کلی آن به ۱۸۵ کیلومتر می‌رسد، طولانی‌ترین تونل حمل‌ونقلی جهان خواهد بود.
پروژه «شمال-جنوب» عمدتاً برای قطارها طراحی شده اما امکان تردد خودروها نیز در حال بررسی است و در صورت اجرای آن، محموله‌ها می‌توانند از طریق ایران، خلیج فارس و قطر به دیگر کشورهای عربی منطقه هدایت شوند.
اما در این میان یک پروژه بزرگ دیگر نیز قرار است کویت، عربستان سعودی (شهرهای جبیل و دمام)، بحرین (منامه)، قطر (دوحه)، امارات متحده عربی (ابوظبی، دبی و فجیره) و مسقط پایتخت عمان را با شبکه ریلی دو هزار و ۱۷۷ کیلومتری به هم متصل کند.
در حال حاضر عملیات ساخت بخشی از این طرح بین قطر و عربستان سعودی در جریان است، در حالی که اقدامات مربوط به بخش امارات متحده عربی و عربستان سعودی به پایان رسیده است و هر دو پروژه ادغام کریدور «شمال-جنوب» را با خاورمیانه تسریع کرده و دسترسی به بازارهای آفریقا از جمله مصر را فراهم خواهند کرد.
از سوی دیگر پیوستن کشورهای جنوب خلیج فارس به طرح‌های کریدور حمل و نقل شمال-جنوب می‌تواند مسأله بارگیری واگن‌های ریلی در مسیر برگشت و کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل را حل کند.
در واقع این منطقه هم محصولات هیدروکربنی و هم کالاهای فناوری پیشرفته تولید می‌کند که از طریق کریدور «شمال-جنوب» به سمت شمال قابل عرضه هستند.
کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی «شمال - جنوب» به طول هفت هزار و ۲۰۰ کیلومتر از روسیه (بنادر دریایی در بالتیک) تا هند (بنادر دریایی در خلیج فارس) پیش‌بینی شده و مسیرهای خودرویی، شبکه‌های ریلی و مسیر دریایی را شامل می‌شود.
این کریدور شامل سه مسیر اصلی است:
مسیر میانی زمینی دریایی با گذر از دریای خزر، غربی (از طریق جمهوری آذربایجان) و شرقی (از طریق قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان) به سمت ایران.
طبق محاسبات کارشناسان، اجرای پروژه «شمال - جنوب» زمان حمل و نقل کالاها در اوراسیا را دو تا سه برابر کاهش خواهد داد.
به عنوان مثال، حمل و نقل از سن‌پترزبورگ روسیه به بمبئی هند ممکن است حدود ۱۰-۲۰ روز به جای ۳۰-۴۵ روز به روش دریایی سنتی طول بکشد و از این رو، هزینه حمل و نقل نیز بین ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش می‌یابد.
مجمع اقتصادی بین‌المللی روسیه – جهان اسلام به عنوان بستر اصلی همکاری‌های تجاری روسیه و کشورهای جهان اسلام در 15 دوره گذشته در کازان مرکز تاتارستان روسیه برگزار شده است.
همکاری بین‌المللی، کسب‌وکار، مالیات اسلامی، صنعت حلال، حمل‌ونقل و لجستیک، علم و فناوری، فناوری اطلاعات، صنعت، ساخت‌وساز، پزشکی، آموزش، گردشگری، فرهنگ و رسانه از موضوعات اصلی شانزدهمین مجمع اقتصادی روسیه – جهان اسلام در کازان اعلام شده است.