فرار مالیاتی ۱۷.۵ میلیون دلاری شرکت‌های چندملیتی در ایران
بررسی های بین المللی نشان داد شرکت های چندملیتی با پنهان کردن درآمدهای خود هر ساله از پرداخت ۱۷.۵ میلیون دلار مالیات به دولت ایران فرار می کنند و انگلیس پایگاه فرار مالیاتی فرامرزی در جهان است.
یک موسسه تحقیقاتی بین المللی به نام شبکه عدالت مالیاتی گزارشی در مورد فرار شرکت های چند ملیتی و افراد حقیقی از پرداخت مالیات به دولت ها با سوءاستفاده از خلاء های بین المللی در این زمینه منتشر کرده است.
بررسی های این موسسه نشان می دهد اگرجامعه جهانی به توافقی برای بستن راه های فرار مالیاتی در سطح بین المللی دست پیدا نکند طی ۱۰ سال آینده ۴.۸ تریلیون دلار درآمد مالیاتی از جیب دولت ها می رود یعنی افراد حقیقی و به ویژه شرکت های چند ملیتی با سوء استفاده از عدم هماهنگی و همکاری دولت ها هر ساله از پرداخت ۴۸۰ میلیارد دلار مالیاتی که باید به دولت های محل فعالیت خود بپردازند فرار می کنند.
افراد حقیقی و شرکت های چند ملیتی با استفاده از خلاء های اطلاعاتی فرا مرزی و پنهان کردن جریان های درآمدی خود در بین این خلاء ها همه ساله از پرداخت میلیاردها دلار مالیات فرار می کنند و مردم کشورهای مختلف را از درآمدهای سرشار مالیاتی محروم می کنند. میزان فرار مالیاتی فرامرزی در سال ۲۰۲۳ بالغ بر ۴۸۰ میلیارد دلار تخمین زده شده است و اگر رشد اقتصاد جهان در سطح سال ۲۰۲۳ باقی بماند پیش بینی می شود تا ۱۰ سال آینده ارزش کل فرار مالیاتی فرامرزی به ۴.۸ تریلیون دلار برسد.
این گزارش در ادامه توصیه کرده است با تدوین مقررات و استانداردهایی در سطح جهانی از طریق کنوانسیون مالیات سازمان ملل برای حذف فرارهای مالیاتی فرامرزی اقدام شود. در این زمینه باید یک نهاد ویژه مالیاتی در ساختار سازمان ملل پایه گذاری شود.
بر اساس این گزارش کشورهای توسعه یافته و با درآمد بالا بیشترین زیان را از این ناحیه متحمل می شوند اما کشورهای با درآمد پایین به نسبت کل درآمدهای مالیاتی خود زیان عمیق تری را تجربه می کنند.
شرکت های چند ملیتی مقصر اصلی این داستان هستند. این شرکت ها حدود یک سوم کل تولید اقتصادی جهان، نصف کل صادرات جهان و تقریبا یک چهارم اشتغال در جهان را در اختیار دارند. بنابراین موضوع فرار مالیاتی این شرکت ها باید دراولویت نخست دستورکار بین المللی در حوزه اقتصاد باشد.
این شرکت ها هر ساله ۱.۱۵ تریلیون دلار از سود خود را پنهان می کنند و بدین ترتیب از پرداخت ۳۱۱ میلیارد دلار مالیات مستقیم به دولت های محل فعالیت خود فرار می کنند. ۱۶۹ میلیارد دلار فرار مالیاتی فرامرزی نیز مربوط به افراد ثروتمند است.
شرکت های چندملیتی ثبت شده در انگلیس و قلمروهای وابسته به آن پایگاه فرار مالیاتی فرامرزی هستند. میزان فرار مالیاتی این شرکت ها معادل ۲۷ درصد کل فرار مالیاتی فرامرزی در جهان است. کشورهای انگلیس و سرزمین های اقماری اش، هلند، لوکزامبورگ و سوئیس نیز به عنوان محور فرار مالیاتی شناخته شده اند به طوری که ۵۲ درصد از کل فرار مالیاتی فرامرزی در جهان مربوط به شرکت های ثبت شده در این کشورها هستند.
این گزارش در ادامه برآوردی از میزان زیان کشورهای مختلف از جمله ایران از فرار مالیاتی شرکت های چندملیتی ارائه داده است. بر اساس محاسبات انجام شده رقم فرار مالیاتی این شرکت ها در ایران سالانه ۱۷.۵ میلیون دلار است. این شرکت ها با پنهان کردن حدود ۷۰ میلیون دلار از سود فعالیت های خود در ایران با سوء استفاده از خلاء های مالیاتی در اقتصاد جهانی، دولت ایران را از درآمد مالیاتی ۱۷.۵ میلیون دلاری محروم می کنند.
میزان فرار مالیاتی فرامرزی در برخی کشورهای دیگر عبارت است از: الجزایر ۸.۶ میلیون دلار، مصر ۲۶۲ میلیون دلار، هند ۳۱ میلیارد دلار، عراق ۴۸.۸ میلیون دلار، کویت ۳۲.۹ میلیون دلار، عمان ۱۳۲.۶ میلیون دلار، قطر ۱۰۱ میلیون دلار، عربستان و امارات صفر، کره جنوبی ۲۶۴ میلیون دلار، فرانسه ۲۷.۷ میلیارد دلار، آلمان ۱۶.۲ میلیارد دلار، ایتالیا ۵.۵ میلیارد دلار، روسیه ۹۶۵ میلیارد دلار، و آمریکا ۱۳۹ میلیارد دلار.