دانستنی‌های ساختمانی!
چند نوع کاربری ساختمان داریم؟
حتما تا بحال کاربری ساختمان و موضوع نوع آن به گوشتان خورده باشد، اینکه هر ساختمان مناسب چه کاری است و چه مجوزی را دریافت کرده است، اما خب قرار است در این بخش کمی بیشتر به آن بپردازیم.
نوع کاربری ساختمان
همانطور که می دانید در کنار مشخصات فنی ساختمان که در سند قید می شود، نوع کاربری آن نیز مشخص می شود.
کاربری ساختمان در واقع این موضوع را نشان می دهد که ساختمان مورد نظر برای چه هدفی ساخته شده است و باید توجه داشته باشید که هشت نوع کاربری برای ساختمان مشخص شده و محل احداث هر کدام به نظر شهرداری بر می گردد.
بعنوان مثال؛ یک ساختمان صنعتی نمی تواند در مرکز شهر ساخته شود و شهرداری چنین مجوزی را برای این هدف صادر نمی کند.
در واقع شناسنامه هر ساختمان در سندی به نام پروانه ساختمان ثبت می‌شود که پیش از ساخت‌وساز باید از شهرداری گرفته شود و هرگونه ساخت و سازی که بدون مجوز شهرداری صورت گیرد غیرقانونی است و شهرداری مجاز است تا مانع از ادامه ساخت و ساز و فعالیت آن شود. در پروانه ساختمان علاوه بر ثبت مشخصات فنی ساختمان زیر نظر مهندسین و ناظرین باتجربه، نوع کاربری ساختمان نیز ذکر می‌شود.
کاربری ساختمان چیست؟
کاربری ساختمان در واقع طرحی جامع و تفصیلی است که چگونگی استفاده و کاربرد ساختمان را بیان می‌کند و بمنظور شناخت شهر و آشنایی با چگونگی و پراکندگی فعالیت‌های شهری مطالعاتی اساسی صورت گرفته و بر مبنای آن نوع کاربری ساختمان تعیین می‌شود.
در واقع نحوه استفاده از یک ملک یا ساختمان، که بر مبنای طرح تفصیلی شهرداری و بر اساس چگونگی استفاده از آن ساختمان و فعالیت‌های شهری اطراف آن مشخص می‌شود، کاربری ساختمان گفته می شود.
هممانطور که اشاره شد، کاربری ساختمان در ۸ نوع کاربری مسکونی، کاربری تجاری، کاربری کشاورزی، کاربری صنعتی، کاربری خدماتی، کاربری معدن، کاربری ورزشی و فاقد کاربری تقسیم‌بندی شده است.
انواع ساختمان از نظر کاربری
زمین با کاربری تجاری
ساختمان هایی که با مجوز تجاری ساخته می شوند میتوانند هر گونه فعالیت تجاری همچون رستوران، آرایشگاه، مغازه، عمده فروشی، دفتر بیمه، آژانس مسافرتی و غیره را در آن ساختمان راه اندازی کنند.
توجه داشته باشید که یک ملک تجاری حتما باید دارای مجوز کاربری تجاری از شهرداری باشد و صرف تجاری بودن ملک برای شروع فعالیت کافی نیست.
حتی واحد‌های صنعتی که تابع نظام تجاری یا واحد‌های صنفی هستند نیز اگر به هدف کسب و کار و تجارت بنا شده باشند میتوانند مجوز کاربری تجاری را از مراکز ذی ربط دریافت کنند.
ساختمان با کاربری مسکونی
به طور کلی املاک با کاربری مسکونی به سه دسته زمین مسکونی، ویلایی و آپارتمانی تقسیم بندی می شوند.
این ساختمان ها برای اینکه بتوانند مجوز کاربری مسکونی بگیرند باید در محدوده تراکم ساختمان های مسکونی قرار بگیرند و هر جا که تراکم منازل و ساختمان های مسکونی زیاد باشد، زمین یا ملک می تواند مجوز کاربری مسکونی را از شهرداری دریافت کند.
البته توجه داشته باشید که با افزایش جمعیت، میزان آپارتمان های مسکونی نیز افزایش پیدا کرده است و اینگونه ساختمان ها حیاط، راه پله، پارکینگ مجزا ندارند و به صورت مشترک برای همه اهالی ساختمان ساخته می شوند که به این بخش ها اصطلاحا مشاع ساختمان گفته می شود.
زمین با کاربری کشاورزی
مجوز کاربری کشاورزی برای دو نوع زمین یعنی باغ و زراعی صادر می شود.
دقت کنید که این دو زمین تفاوت هایی با هم دارند مثلا زمین زراعی برای کشت محصولات زود بازده مثل گندم و برنج استفاده می شود، در حالی که باغ برای کاشت درختان میوه مورد استفاده قرار می گیرد، اما در نهایت مجوز کشاورزی مشابهی برای هر دو نوع زمین صادر می شود.
از سوی دیگر اختمان هایی هم وجود دارند که به هدف کشت و پرورش گل و گیاه ساختمانی یا محصولات گلخانه ای طراحی می شوند که باز هم نیاز به داشتن مجوز با کاربری کشاورزی خواهند داشت.
زمین با کاربری ورزشی
مجوز کاربری ورزشی اغلب برای ساخت استادیوم های ورزشی، زمین بازی، باشگاه و غیره صادر می شود. همچنین استخرهای روباز و سرپوشیده نیز در دسته ساختمان با کاربری ورزشی قرار دارند که تحت نظر شهرداری فعالیت می کنند.
توجه داشته باشید که این ساختمان ها بیشتر دولتی هستند ولی بخش خصوصی هم با ساخت انواع باشگاه های کوچک ورزشی وارد این فعالیت شده است.
زمین با کاربری معدن
همانطور که می دانید معدن در محلی احداث می شود که در آن یک ماده مهم و ارزشمند کشف شده باشد و بطور معمول اگر در محلی فلز، سنگ، خاک با امکان فرآوری به محصولات دیگر و غیره کشف شود، با دریافت مجوز کاربری معدن، میتواند تبدیل به معدن شود.
لازم به ذکر است که بعد از کشف ماده ارزشمند در یک زمین باید برای احداث معدن، مجوز کاربری معدن دریافت شود و هرگونه برداشت از آن قبل از گرفتن مجوز غیرقانونی تلقی می شود.
زمین با کاربری صنعتی
معمولا فعالیت های صنعتی بعنوان مثال تولید، انبار و توزیع در ساختمان های صنعتی صورت می گیرد و برای این کارها باید مجوز کاربری صنعتی از طرف شهرداری صادر شود.
ساختمان هایی مانند تعمیرگاه ها، کارخانجات، مراکز تولیدی دارای کاربری صنعتی بوده و در محلی که دور از تراکم ساختمان های مسکونی یا در شهرک های صنعتی احداث می شوند. اگر هم بعد از مدتی تراکم مسکونی در نزدیکی این ساختمان ها بیشتر شود، بنا به نظر شهرداری، آنها را به اماکن دورتری منتقل می کنند.
ملک با کاربری خدماتی
یک ساختمان با کاربری خدماتی شبیه به ساختمان تجاری به جهت کسب درآمد احداث می شود که به آنها کاربری های انتفاعی می گویند. اما کاربری خدماتی برای اخذ مجوز نیاز به پرداخت هزینه ندارد زیرا به جهت خدمت رسانی به مردم احداث می شود.
بعنوان مثال برای این نوع ساختمان ها می توان به گرمابه های عمومی، ترمینال ها، شبکه های بهداشت و امثال این موارد اشاره کرد.
زمین بدون کاربری
ساختمان هایی که در هیچکدام از دسته های فوق قرار ندارند، یا اینکه شهرداری از آنها به عنوان ذخایر شهری نام برده است، یا دولت طرحی برای آزادسازی آنها در نظر نگرفته است فاقد کاربری بوده و هیچگونه مجوزی برای آنها صادر نمی شود.
بیشتر بخوانید:
- یک ساختمان تجاری باید در کجا بنا شود؟
- اسراری از یک بتن ساده!
- آجرجوش در کجا مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
- آجر نسوز و دانستنی‌هایی درباره آن
- چوب مصنوعی چگونه ساخته می‌شود؟
- نقش دیوار گچی‌ها در ساختمان‌سازی
- مزیت بتن؛ ماده اولیه ساخت ساختمان!/ معرفی انواع بتن‌های پرمصرف در ساختمان سازی
- در زمان خرید بلوک‌های ساختمانی چه نکاتی باید مدنظر قرار گیرد؟
- سیمان سفید چه قابلیت‌هایی دارد؟
- سیمان به چند دسته تقسیم می‌شود؟
- سیمان در چه مواردی کاربرد دارد؟
- آیا هنوز هم در صنعت ساختمان‌سازی از آجر استفاده می‌شود؟
- از کاربرد ماسه در ملات ساختمانی چه می‌دانید؟